Sociaal domein

Samen met werkgevers ondersteunen we inwoners met arbeidspotentieel, vallend onder de Participatiewet, om deel te nemen aan de arbeidsmarkt

Inclusieve arbeidsmarkt
We blijven werken aan een inclusieve arbeidsmarkt: goede aansluiting tussen opleidings- en arbeidsaanbod in de veranderende arbeidsmarkt vraagt om een gerichte aanpak, waarbij wordt geïnvesteerd in mensen. We willen dat iedere Zwollenaar met arbeidspotentieel participeert naar vermogen op de arbeidsmarkt. Dit kan in een betaalde baan / zelfstandigheid (en eventueel met ondersteuning / subsidie wanneer sprake is van een arbeidsbeperking) of door werkervaring op te doen vanuit een bijstands- of ondersteuningssituatie. Bij het bevorderen van participatie en uitstroom uit de bijstand gaan we uit van de mogelijkheden van de inwoner. De afspraken die we maken, zijn erop gericht om, met niet-vrijblijvende inzet van beide kanten, passend werk te vinden.

Arbeidsmarkt
De coronacrisis heeft grote gevolgen voor de arbeidsmarkt. In bepaalde sectoren verdwijnen banen. Dit kan langdurig of zelfs permanent zijn. Er is sprake van een verschuiving van werkgelegenheid van de ene sector naar de andere. In sommige sectoren blijft de werkgelegenheid relatief ongemoeid. Maar er zijn ook sectoren waar meer vacatures zijn dan voorheen. Om de nadelige gevolgen van de coronacrisis op de arbeidsmarkt te beperken, nemen we op korte en middellange termijn andersoortige maatregelen, aanvullend op wat we al deden. We werken met onze ketenpartner UWV samen om de instroom vanuit de WW te voorkomen. Bijvoorbeeld door personen in de laatste fase van hun WW alvast te bemiddelen. We halen onze dienstverlening dus naar voren en wachten niet af totdat zij afhankelijk worden van een bijstandsuitkering. We zien verder dat de vraag naar personeel binnen bepaalde sectoren afneemt terwijl in andere sectoren de vraag juist toeneemt. We willen inwoners ondersteunen die via (om)scholing snel begeleid kunnen worden naar ander werk. Tegelijkertijd vragen wij van Tiem aanvullende maatregelen te treffen om het aantal personen dat uitstroomt uit de bijstand, positief te beïnvloeden. We zien namelijk dat de uitstroom uit de bijstand afgeremd wordt door de coronacrisis. Voor personen met een grote afstand continueren wij onze dienstverlening gericht op maatschappelijke participatie. Zoals vrijwilligerswerk in het voorveld en dagbesteding, waarmee iemand arbeidsvaardigheden kan ontwikkelen en werkervaring op kan doen. Dit wordt in samenhang tussen spoor 1 en spoor 4 van de lokale hervormingsagenda Sociaal Domein (door)ontwikkeld.

Regio
Om te anticiperen op de arbeidsmarkt en matching van kwetsbaren mogelijk te maken, werken we in een regionale context (Werkbedrijf Regio Zwolle) samen met partners, zoals werkgevers, werknemers, onderwijs en UWV aan een inclusieve arbeidsmarkt. Hierbij vormt een regionale arbeidsmarktagenda met bijbehorend werkplan, opgesteld door de arbeidsmarktregio Zwolle in samenwerking met alle partners. Flankerend beleid wordt vormgegeven vanuit de Human Capital Agenda (HCA). Dit is gericht op het mogelijk maken van ontwikkeling en scholing van werknemers en werkzoekenden. Hierbij gaat het om ontwikkeling en scholingstrajecten die zich richten op het versterken van de arbeidsmarktpositie van een individu bij een van de erkende opleiders. In 2021 wordt continue vinger aan de pols gehouden, en op basis daarvan gerichte acties op lokaal en regionaal niveau met partners. Zo kunnen we de nadelige gevolgen voor onze inwoners en arbeidsmarkt zoveel als mogelijk beperken.

Inbugeringswet
Per 1 januari 2022 wordt de nieuwe inburgeringswet ingevoerd. Het belangrijkste onderdeel van deze wet is dat de gemeente de regie neemt over het inburgeringsproces van de statushouder. Samen met de statushouder worden afspraken gemaakt over hoe te komen tot optimale participatie, waarbij arbeidsparticipatie en uitstroom uit de bijstand voorop staat. Snelheid van handelen, tijdigheid, dualiteit, maatwerk en kwaliteit zijn de beleidsdoelen die verbonden zijn aan de instrumenten die we kunnen inzetten tijdens het inburgeringstraject. Sinds 2019 hebben we ervaring mogen opdoen met deze uitgangspunten. In de uitvoering hebben we samen met o.a. de convenantpartners die zich verbonden hebben aan onze doelstelling om de nieuwe Zwollenaren goed te laten participeren en integreren in Zwolle veel geleerd. Dit vormt de basis voor de uitvoeringspraktijk.

Laagdrempelige werkplekken (hervormingsagenda)
In 2022 worden twee nieuwe uitvoeringspraktijken ten uitvoer gebracht (die zijn gestart in 2021). Deze maken onderdeel uit van spoor 4 Participatie van de Hervormingsagenda Sociaal Domein. In de praktijk toetsen we of het bieden van laagdrempelige werkplekken de overgang naar betaalde arbeid versoepeld voor Zwollenaren die al 2 jaar of langer afhankelijk zijn van een bijstandsuitkering. De plekken zijn laagdrempelig, omdat er minder eisen aan deelnemers wordt gesteld dan bij het huidige aanbod geldt en het gaat om passend werk. Zo streven we ernaar dat deze groep vaker naar betaald werk uitstroomt.

Ketensamenwerking
In de afgelopen jaren (vanaf 2013) zijn er keuzes gemaakt wat heeft geleid tot een uitvoeringsketen zoals deze vandaag de dag functioneert. Deze keten bestaat uit de afdeling Inkomensondersteuning, Sociaal Wijkteam, RMC, Tiem en Regionaal Bureau Zelfstandigen. Keuze hebben elkaar opgevolgd, bijvoorbeeld bij de voorbereiding op de decentralisaties (taakverdeling schakels van de bijstandsketen), invoering van de participatiewet met bijhorend gedachtegoed (werk voor inkomen), de oprichting van Tiem. In de praktijk lopen we tegen een reeks knelpunten aan, die in de uitvoering onvoldoende weg ‘gewerkt’ kunnen worden. De verschillende uitvoeringsorganisaties zien kansen om de ketensamenwerking te verbeteren en de bereidheid zich hiervoor in te zetten wordt op alle niveaus (van uitvoering tot management/directie) gevoeld. Bij het verbeteren dan wel herontwerpen van een uitvoeringsmodel voor de doelgroepen van de participatiewet willen we werken vanuit het perspectief van de eindgebruiker, de inwoners.

Naast deze bijstandsketen blijven we inzetten op het verbeteren van de ketensamenwerking met:

• Private partners en werkgevers.
• De verschillende domeinen, zoals Goede dagen & Perspectief, Thuisondersteuning (hervormingsagenda sociaal domein), maar ook GGZ.

Uitvoeringsovereenkomst Tiem 2022 e.v.
Tiem is onze partner voor arbeidsontwikkeling en arbeidstoeleiding. Deze organisatie heeft de opdracht om arbeidstoeleiding samen met werkgevers en waar mogelijk in publiek-private samenwerking vorm te geven. De dienstverlening naar werkgevers om mensen met beperkte aansluiting op de arbeidsmarkt naar werk te leiden is in regionaal verband georganiseerd in het Werkgeversservicepunt Regio Zwolle. Tiem is één van de belangrijke uitvoeringsorganisaties die onderdeel is van dit netwerk en dé link is naar een groot deel van het (onbenut) arbeidspotentieel in de regio.
De opgave is om de lijn van (arbeids-)ontwikkeling van mensen met een beperkte arbeidsmarktaansluiting naar arbeid in partnerschap vorm te geven. Tiem is hierin een belangrijke schakel. Partnerschap in regionaal verband met gemeenten, UWV en in de keten ‘vanuit de wijk naar werk’ met maatschappelijke partners verbonden aan de gemeentelijke organisatie. Vanaf 2022 gaat een nieuwe periode in werking, waarbij we leren van de lessen in de afgelopen 3 jaar en duidelijke keuzes maken naar de toekomst om nog succesvoller te zijn in de opgave voor een inclusieve arbeidsmarkt.

Samen met werkgevers ondersteunen we inwoners met arbeidspotentieel, vallend onder de Participatiewet, om deel te nemen aan de arbeidsmarkt, zodanig dat:

• Alle inwoners met een arbeidsbeperking en / of beperkte aansluiting op de arbeidsmarkt in beeld zijn en worden ondersteund voor wat betreft hun arbeids- / participatiemogelijkheden.
• Alle jongeren onder de 27 jaar en met een beperkte aansluiting op de arbeidsmarkt toekomstperspectief hebben en in een actief traject zitten met een actieplan richting opleiding / werk / zorg.
• Specifieke aandachtsgroepen, zoals 50-plussers, statushouders, kwetsbare jongeren en mensen met psychische kwetsbaarheid, hun talenten en ervaring kunnen blijven inzetten op de arbeidsmarkt.
• Er voor mensen die aangewezen zijn op een beschutte werkomgeving beschutte werkplekken worden gecreëerd.
• Mensen die binnen afzienbare tijd aan het werk kunnen, actief naar werk worden begeleid.
• De regionale doelstelling voor de landelijke banenafspraak voor mensen met een arbeidsbeperking wordt gehaald.
• De uitstroom uit de bijstand naar werk (loondienst en ondernemerschap) is in 2020 en 2021 als gevolg van de coronacrisis gestagneerd. Ondanks alle onzekerheden rondom de gezondheidscrisis en de uitwerking op de economie en arbeidsmarkt de komende jaren streven we ernaar om het uitstroompercentage in 2022 tov van 2020 en 2021 te verhogen. Op deze manier proberen we het bijstandsvolume te beperken.

Paul Guldemond

Social Return on Investment

Samenwerkingsmodel Rova en Tiem