Sociaal domein

De meeste inwoners kunnen zelf of met hulp van hun netwerk of andere verbanden meedoen. We moedigen dat aan en versterken die sociale basis (programma 1. Samenleving). Een deel van de inwoners heeft daarnaast ook individuele ondersteuning en/of zorg nodig. Daarover gaat dit programma. Het gaat dan om (ambulante) ondersteuning vanuit de Wmo, jeugdzorg en om ondersteuning naar werk.

Elke inwoner van Zwolle kan terecht bij het Sociaal wijkteam, met welke vraag dan ook. Met de inwoner bespreken we wat nodig is, wat mogelijk is en wat de beste aanpak is. Vertrekpunt is wat de inwoner en zijn sociaal netwerk zelf kan en van welke algemene voorzieningen hij gebruik kan maken. Het wijkteam kan zelf ondersteuning bieden. Zo nodig is er gespecialiseerde ondersteuning. Daarvoor zijn er maatwerkvoorzieningen uit de Wmo (zoals thuisondersteuning, rolstoelen, woon- en vervoersvoorzieningen) en de jeugdzorg. De maatwerkvoorzieningen worden geleverd door diverse aanbieders. Met die aanbieders maakt het wijkteam afspraken over de resultaten. We kunnen ook het participatiebudget via Tiem inzetten, om te ondersteunen bij het zoeken naar werk of een opleiding. Zo zorgt het Sociaal wijkteam ervoor dat inwoners kunnen (blijven) meedoen.  

Alle inwoners kunnen gebruikmaken van de algemene voorzieningen en initiatieven. Dat kan zonder tussenkomst van de gemeente. We willen dat inwoners makkelijker van deze voorzieningen en initiatieven gebruik kunnen maken. En dat de voorzieningen en initiatieven zoveel mogelijk aansluiten op hun dagelijks leven, dichtbij huis. Op die manier hoeven inwoners minder gebruik te maken van de individuele maatwerkvoorzieningen. Die zijn duurder en willen we beschikbaar houden voor inwoners die niet zonder kunnen.   

De voorzieningen en initiatieven zijn nodig om onze inwoners zo lang mogelijk thuis te kunnen laten wonen. En zodat ze niet hoeven door te stromen naar beschermd wonen of begeleid wonen. Van de inwoners die momenteel wel beschermd wonen, denken we dat een deel weer zelfstandig met ondersteuning kan gaan wonen. Dat noemen we beschermd thuis (spoor 2). Om dit te bereiken, willen we dat er meer variatie komt in de zorg die zorgaanbieders leveren. Ook gaan we samen met woningcorporaties voldoende woningen realiseren (spoor 5). Met zorgverzekeraars en het zorgkantoor gaan we in gesprek over de aansluiting van de zorg vanuit de Zorgverzekeringswet/ Wet langdurige zorg (Wlz).

We vinden het belangrijk dat Zwolse kinderen zich gezond en veilig kunnen ontwikkelen tot zelfstandige volwassenen. Dat er ruimte voor ze is om te spelen, leren en later ook te werken. Zijn er problemen met opgroeien en opvoeden, dan willen we die problemen zo vroeg mogelijk signaleren. Als er ondersteuning nodig is, dan zorgen we ervoor dat het kind daar niet lang op hoeft te wachten. En dat de ondersteuning zo goed mogelijk aansluit bij zijn ‘gewone leven’. Uithuisplaatsingen willen we zoveel mogelijk voorkomen. Om dit te bereiken zijn er alternatieve vormen van jeugdhulp nodig. Van jeugdzorgaanbieders verlangen we dat ze nog meer gaan koersen op de resultaten van hun inzet. Hierover maken we ook in regionaal verband afspraken (spoor 3).          

Inwoners die aangewezen zijn op maatwerkvoorzieningen, moeten erop kunnen vertrouwen dat zij zorg krijgen die doeltreffend, veilig en kwalitatief goed is. De gemeente ziet hierop toe via kwaliteits- en rechtmatigheid Toezicht. Daarbij blijven we uitgaan van werken vanuit vertrouwen met onze zorgaanbieders als partners en zetten daarom toezicht preventief in.

Tot begin 2020 daalde het aantal inwoners met een bijstandsuitkering. De vraag naar werknemers was hoog. Daardoor kwamen ook kwetsbare inwoners met een afstand tot de arbeidsmarkt makkelijker aan betaald werk. Tot de uitbraak van het coronavirus. Die heeft geleid tot een crisis op de arbeidsmarkt. Flexwerkers, inwoners met tijdelijke contracten waaronder.studenten, jongeren, alleenstaanden, inwoners met een migratieachtergrond en zzp’ers werden zwaar geraakt.  Vergeleken met landelijke cijfers is de werkloosheid in de regio Zwolle minder groot, door de vele banen in de logistiek en bouw. In sommige sectoren is er nog altijd vraag naar werknemers. Toch blijven ook in Zwolle de gevolgen van de coronacrisis komende jaren zichtbaar. Inwoners die de dupe zijn, hebben vaak weinig inkomen of spaargeld. Adviesbureau Berenschot heeft in 2020 berekend wat dit betekent voor het aantal bijstandsuitkeringen. In dit programma staan ook de scenario’s van het Centraal Planbureau. We blijven ons inzetten om de negatieve gevolgen van de coronacrisis te beperken. Daarbij hebben we extra aandacht voor onze inwoners die langdurig afhankelijk zijn van inkomenssteun (spoor 4).

Bij de start van de coronacrisis in 2020 hebben we vooral ingezet op het zoveel mogelijk kunnen continueren van de ondersteuning van onze inwoners. Dit betekent dat ondersteuning soms op een alternatieve manier werd ingezet. Ook heeft het eigen netwerk vaak extra ondersteuning geboden.
We zien met name in de tweede helft van 2021 een stijging van het aantal aanvragen van thuisondersteuning. Het betreft vooral een toename van de aanvragen van ouderen op het resultaat huishouden en een toename van de aanvragen van jongvolwassenen. We zien dat ouderen de afgelopen periode hun aanvraag hebben uitgesteld, en nu de vaccinatiegraad toeneemt, dit leidt tot een toename van de aanvragen. Daarnaast zien we een effect bij jongvolwassenen waar studie, school, stage en werk de afgelopen periode (deels) is stil komen te liggen, dat dit voor een deel van deze doelgroep leidt tot een (toename van) een ondersteuningsvraag.

Voor kinderen en gezinnen is nog niet duidelijk in welke mate er sprake is van uitgestelde hulpbehoefte waardoor zich mogelijk in de komende periode nog een toename van hulpvragen zal voordoen. Bij een aantal jeugdigen blijkt extra aanmoediging nodig om ze weer naar de dagopvang te krijgen.
Om te voorkomen dat aanbieders jeugdhulp en Wmo door het dalen van hun omzet als gevolg van de coronacrisis in financiële problemen zouden komen zijn op grond van landelijke afspraken regionale en lokale afspraken gemaakt en uitgevoerd om de aanbieders omzetgarantie te bieden daar waar nodig of meerkosten te vergoeden.

2.1.1

2.1.3

2.2.1

2.2.1

2.2.1

2.3.2